Black Friday είναι το ανεπίσημο όνομα της ημέρας που ακολουθεί την Ημέρα των Ευχαριστιών στις Ηνωμένες Πολιτείες, η οποία έχει θεωρηθεί ως η αρχή της περιόδου των Χριστουγεννιάτικων αγορών στην χώρα από το 1952.

Οι περισσότερες μεγάλες επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου ανοίγουν πολύ νωρίς, τα τελευταία χρόνια από τις μεταμεσονύκτιες ώρες, και δίνουν μεγάλες προσφορές. Κάθε χρόνο αυτή την εποχή, παρουσιάζοντας αγοραστική υστερία και έλλειψη αποθεμάτων, δημιουργήσαν μια κατάσταση φαύλου κύκλου ανατροφοδότησης της ζήτησης.

Τα πρώτα στοιχεία από τη χρήση του όρου “Black Friday” για την ημέρα μετά την ημέρα των Ευχαριστιών με εμπορική σημασία υποδηλώνει ότι ο όρος προέρχεται από την Φιλαδέλφεια, όπου χρησιμοποιήθηκε για να περιγράψει την μεγάλη και ενοχλητική για τους πεζούς κυκλοφορία οχημάτων, που σημειωνόταν την ημέρα μετά την ημέρα των Ευχαριστιών. Αυτή η χρήση του όρου χρονολογείται τουλάχιστον από το 1961. Περισσότερα από είκοσι χρόνια αργότερα, καθώς η φράση έγινε πιο διαδεδομένη ότι αυτή η μέρα ήταν το σημείο του έτους κατά το οποίο το λιανεμπόριο αρχίζει να γυρίζει σε κέρδος, δηλαδή στην αμερικάνικη αργκό από “το κόκκινο” (in the red) περνάει “στο μαύρο” (in the black).

Από τις αρχές του 21ου αιώνα έγιναν προσπάθειες από τους λιανοπωλητές με προέλευση τις Ηνωμένες Πολιτείες να εισαγάγουν την “Black Friday” σε άλλες χώρες σε όλο τον κόσμο. Στην Ελλάδα η πρακτική εισήχθη για πρώτη φορά το 2015 ενώ τώρα το εφαρμόζουν όλο και περισσότερες εταιρείες.

Η πρώτη καταγεγραμμένη χρήση του όρου «Μαύρη Παρασκευή» δεν εφαρμόστηκε στις αγορές των διακοπών αλλά για μιά χρηματοπιστωτική κρίση: συγκεκριμένα, στη συντριβή της αμερικανικής αγοράς χρυσού στις 24 Σεπτεμβρίου 1869. Δύο χρηματοδότες της Wall Street, συνεργάστηκαν για να αγοράσουν όσο μπορούσαν από το χρυσό των Η.Π.Α., ελπίζοντας να οδηγήσουν την τιμή του ψηλά και να το πουλήσουν για εκπληκτικά κέρδη. Τελικά η συνωμοσία ξεδιπλώθηκε, στέλνοντας τη χρηματιστηριακή αγορά σε ελεύθερη πτώση και χρεοκοπώντας όλους.

Άλλη συνηθέστερη ιστορία πίσω από την παράδοση της Μαύρης Παρασκευής, συνδέεται με τους λιανοπωλητές. Μετά από ένα ολόκληρο έτος λειτουργίας, τα καταστήματα υποτίθεται ότι θα αποκτήσουν γρήγορο κέρδος την ημέρα μετά την ημέρα των ευχαριστιών, επειδή οι αγοραστές θα ρίξουν χρήματα σε εμπορεύματα με πολύ μεγάλη έκπτωση. Οι τότε εταιρείες λιανικής πώλησης χρησιμοποιούσαν στην λογιστική τους για να καταγράφουν τις απώλειες το κόκκινο χρώμα και τα κέρδη με μαύρο χρώμα, ( έτσι εξηγείται και το Black…Friday).